Lawenda jest znana jako ogrodowa piękność. Pochodzi znad Morza Śródziemnego, jednak od wieków uprawiana jest na całym świecie. Kwitnie obficie, ma nieziemski, fioletowy kolor, niesamowicie pachnie i wnosi do każdego ogrodu ogrom romantycznego nastroju. Jest nieodłącznym elementem zakątków śródziemnomorskich i romantycznych ogrodów angielskich. Nad wyraz pięknie prezentuje się w pełni lata, kiedy może pochwalić się mnóstwem drobnych kwiatków o niecodziennym aromacie. Kiedy pomyślimy o lawendzie od razu na myśl przychodzą nam lawendowe pola francuskiej Prowansji, chorwackie wzgórza zasiane lawendą czy „lawendowa wyspa” na wyspie Honsiu.
Spis treści:
- Lawenda – wygląd, smak, zapach
- Wymagania glebowe lawendy
- Cięcie pielęgnacyjne lawendy
- Lawendowe rozmnażanie. Jak rozmnażać lawendę.
- Zimowanie lawendy w gruncie
- Harmonogram pielęgnacji lawendy
Lawenda – wygląd, smak, zapach
Lawenda jest rodzajem rośliny obejmującym ok. 40 gatunków i wiele podgatunków oraz odmian. Najpopularniejszym z nich jest lawenda wąskolistna, którą zwie się także lekarską, prawdziwą czy angielską. Od dawien dawna lawenda wykorzystywana była jako pachnidło do aromatyzowania wody do kąpieli. Służyła również jako kadzidełko podczas obrzędów religijnych. Grecja słynęła z wytwarzania miodu lawendowego, natomiast Rzymianie z powodzeniem wykorzystywali ją jako środek znieczulający i bakteriobójczy.
Lawenda kwitnie od połowy czerwca do września. Wyróżnia się 3 kolory kwiatów: białe, różowe oraz fioletowe. Kwiatostan znajduje się na długich szypułkach, co wygląda nieziemsko i stanowi niecodzienną ozdobę. Kojący, przyjemny aromat to cecha charakterystyczna dla lawendy. Idealnie sprawdza się w przydomowych ogródkach, rewelacyjnie dekoruje ścieżki i altany. Wystarczy delikatne muśnięcie, aby poczuć jej fenomenalny zapach.
Wyjątkowa roślina, jaką jest lawenda, to nie tylko ozdoba. Obecnie wykorzystuje się ją do wywarzania wielu leków uśmierzających ból, ułatwiających zasypianie i zmniejszających uczucie niepokoju. Z lawendy wytwarza się jedyny w swoim rodzaju olejek eteryczny, stosowany w aromaterapii. Skutecznie przynosi spokój i ukojenie. Kwiaty i liście sprawdzają się podczas produkcji preparatów ułatwiających trawienie. Ponadto lawenda może być przyprawą do tłustych i ciężkostrawnych dań.
Wymagania glebowe lawendy
Lawenda nazywana jest rośliną słońca. Jej wzrost jest najlepszy, kiedy ma łatwy dostęp do słońca i ciepła. Kocha słoneczne stanowiska skutecznie osłonięte przed silnymi mrozami oraz wiatrem. Rewelacyjnie rozwija się w dobrze przepuszczalnych glebach, wapiennych, lekko kamiennych. Niezwykle korzystne dla niej jest zmieszanie podłoża z drobnym żwirem lub grysem. Kiedy mamy glebę piaszczystą, konieczne jest wymieszanie jej z ziemią ogrodową lub kompostem. Warto jednak pamiętać, aby kompost nie dominował, gdyż lawenda nie przepada za podłożem zbyt zasobnym z substancje organiczne. Doskonała gleba przeznaczona dla lawendy powinna mieć pH = 6,5 – 7,5. Jeśli nie wiesz jaki wpływ ma PH na roślinę bądź nie wiesz w jaki sposób sprawdzić ph zerknij do naszego artykułu Odczyn pH gleby - Jak zmierzyć pH i zaplanować ogród .
Kwasomierz Miernik Tester PH Gleby Ziemi 3w1
Planując sadzenie lawendy w ogrodzie, musimy zwrócić uwagę, czy powierzone jej miejsce jest przewiewne, ponieważ lawenda wymaga dobrej cyrkulacji powietrza. Tego typu roślin nie poleca się sadzić w zbytnim zagęszczeniu oraz w zagłębieniach ternu, ponieważ wtedy nie będzie swobodnego dostępu do wiatru. Kiedy posadzimy lawendę w zagłębieniu i narazimy na zbyt dużą wilgotność, może dopaść ja choroba grzybowa, na którą ten typ rośliny jest bardzo podatny.
Regularne podlewanie lawendy po jej zasadzeniu to klucz do jej prawidłowego wzrostu i kwitnięcia. Nie wolno jednak zraszać kwiatów czy łodyg, woda musi być dostarczana bezpośrednio do ziemi. Najlepszy sposób podlewania to dostarczanie wody małymi porcjami w regularnych odstępach czasu. Stosując się do tych zasad sprawimy, że woda nie będzie stała w ziemi, dzięki czemu lawenda będzie chroniona przed wilgocią i chorobami.
W naturalnym środowisku lawenda porasta mało urodzajne tereny skaliste, co oznacza, że ma niskie wymagania pokarmowe. Nie potrzebuje częstego nawożenia. Jednak wiosną warto zastosować nawóz długodziałający, natomiast jesienią kompost.
Cięcie pielęgnacyjne lawendy
Bardzo ważnym zabiegiem podczas uprawy lawendy jest cięcie. Wyróżnia się dwa rodzaje: cięcie pędów kwiatowych na bukiety oraz cięcie pielęgnacyjne, innymi słowy cięcie formujące. Wszyscy, którzy uprawiają lawend pragną mieć rzucające się w oczy, zdrowe, gęste i foremne okazy. Z tego względu, co roku, w okolicach września, powinno stosować się cięcie formujące. Czasem, kiedy pogoda sprzyja, jest ciepło, a lawenda powtarza swoje kwitnienie, można cięcie pielęgnacyjne odłożyć w czasie. Niezmiernie ważne jest, by odbyło się najpóźniej ok. 4 tygodnie przed nadejściem pierwszych mrozów. Jeśli nie będziemy przestrzegać tego terminu i przytniemy lawendę zbyt późno, będzie ona narażona na przemarzanie.
Istnieje drugie cięcie pielęgnacyjne, które odbywa się wiosną, jednak nie jest zalecane. Może wtedy wystąpić możliwość uszkodzenia kwiatowych pąków, które dopiero się zawiązują. Cięcie pielęgnacyjne wiosenne wiąże się z ryzykiem dużo skąpszego kwitnienia.
Kiedy hodujemy lawendę na bukiety, warto rozpocząć ścinanie pędów w początkowej fazie kwitnienia. Będziemy mogli cieszyć się trwalszym i trwającym dłużej aromatem.
Lawendowe rozmnażanie. Jak rozmnażać lawendę.
Rozmnażanie rośliny, jaką jest lawenda, wykonuje się poprze sadzonki, odkłady lub nasiona.
Przeznaczone do wysiewu nasiona lawendy łatwo może kupić lub pozyskać je samodzielnie. Jak? Zbierając z własnej uprawy suche, czarne nasiona. Siew powinien nastąpić w kwietniu, po wstępnym kilkutygodniowym wychłodzeniu nasion. Najlepszym wyborem na zasianie będą drewniane skrzyneczki. Nasiona należy rozrzucać i lekko przykryć piaskiem. Pierwszych oznak życia o zasianej lawendy można spodziewać się dopiero po 6 tygodniach. Przez całą wiosnę lawenda powinna trwać w zacisznym miejscu, najlepiej pod odpowiednim przykryciem. Wysadzanie na stałe miejsce zalecane jest dopiero na jesień.
Drugim sposobem na rozmnażanie lawendy jest rozmnażanie z sadzonek. Idealnym terminem na tę czynność jest koniec lata, pomiędzy drugą połową sierpnia do początku września. Sadzonki powinny być zdrowymi, silnymi pędami. Ucinamy je przy lekko zdrewniałym i zbrązowiałym odcinku pędu. Sadzonka powinna zostać przycięta jeszcze od góry, ponieważ nadmiar liści może spowodować zbyt duża utratę wody. Jest to niezwykle ważne, gdyż lawenda nie posiada jeszcze korzeni, za pomocą których miałaby pobrać potrzebną wodę z gleby. Zanim wsadzimy sadzonkę do wody, istotne jest zanurzenie końcówki w ukorzeniaczu. Po zasadzeniu trzeba podlać sadzonkę drobnym strumieniem wody i zakryć agrowłókniną. Dzięki temu lawenda uzyska przestrzeń o podwyższonej wilgotności powietrza.
Ostatni sposób to rozmnażanie przez odkłady. Należy wybrać jak najdłuższy pęd lawendy i przygiąć go do podłoża. Następnie, aby pęd nie wrócił do poprzedniej pozycji, trzeba przytwierdzić go do podłoża. W tym wypadku najlepiej sprawdzi się drucik wygięty w literę U. Na następny rok odkład będzie miał już swoje korzenie i będzie można go odseparować od rośliny matecznej. Przesadzanie warto zostawić na jesień.
Przydatne artykuły, które pogłebią twoją wiedzę o ogrodzie
Zimowanie lawendy w gruncie
Najtrwalszym gatunkiem lawendy jest lawenda wąskolistna. Dobrze zniesie zimę tylko wtedy, kiedy zapewnimy jej odpowiednie stanowisko i podłoże. Bardzo dobrym sposobem na zapewnienie przetrwania lawendzie jest okrycie jej gałązkami świerków. Kiedy kupujemy pierwszy raz lawendę do ogrodu i chcemy, aby chowała się długo, warto wybrać sprawdzone odmiany, które bardzo dobrze rozwijają się w naszym klimacie i charakteryzują się mrozoodpornością.
Harmonogram pielęgnacji lawendy
Marzec – po rozmarznięciu gleby podsypujemy lawendę kompostem. Zobacz jak nawozimy ogórd w artykule WIOSENNE NAWOŻENIE OGRODU
W kwietniu przycinamy lawendę po zimie. Tę pracę najlepiej wykonać w ciepły i słoneczny dzień. Usuwamy chore, uschnięte, połamane pędy. Tniemy zaniedbane okazy, które posiadają zdrewniałe nasady. Możemy nadać lawendzie nieco kulisty kształt, gdyż takie formy mocno się zagęszczają i najobficiej kwitną. Po zakończonym formowaniu wzmacniamy lawendę nawozem wieloskładnikowym. Jeśli rośliny mają dopiero rok, nie skracamy ich w kwietniu. Zobacz w artykule WIOSENNE OPRYSKI DRZEW OWOCOWYCH jaki użyć środek do oprysku w naszym ogrodzie.
W maju powtarzamy nawożenie, jeśli lawenda rośnie na bardzo lekkie glebie. Wtedy jednak korzystamy z mniejszej dawki nawozu. Może zaciekawimy Cię Czytelniku artykułem PORADNIK OGRODNICZY 5 KROKÓW DO PIĘKNEGO OGRODU, w którym zdradzamy te 5 rzeczy do zrobienia w ogrodzie.
Okres od lipca do września to czas, kiedy lawenda kwitnie. W tym czasie można przycinać przekwitające kwiatostany, aby inne, które dopiero rozpoczynające ten proces, miały dla siebie dośc dużo miejsca. ZOBACZ : Lipiec w ogrodzie: PRAKTYCZNY PRZEWODNIK PO PIELĘGNACJI OGRODU W LIPCU .
We wrześniu przesadzamy lawendę hodowaną w doniczkach na stałe miejsce. Istotne jest utrzymanie dużych odstępów, ponieważ lawenda nie lubi rosnąć zbyt gęsto. 30 – 50 cm to zalecane odległości. Inaczej sprawa wygląda, jeśli chcemy stworzyć z lawendy żywopłot. Wtedy zalecane odległości wynoszą 17 – 20 cm. Wtedy także przycinamy lawendę. Jest to cięcie formujące, wykonuje się je naprzemiennie z cięciem wiosennym. Jeśli decydujemy się na cięcie jesienne, również najlepiej wykonać je w ciepły, słoneczny, bezchmurny dzień. Nie należy go wykonywać później, niż 4 tygodnie przed pierwszymi przymrozkami, gdyż przycięte pędy mogą zostać uszkodzone przez zimno. WRZESIEŃ W OGRODZIE. KALENDARZ OGRODNIKA - UŁATWIMY ZAPLANOWANE PRACE OGRODOWE WE WRZEŚNIU.
W październiku otulamy lawendę znajdującą się w ogrodzie. Najlepiej do tego nadadzą się gałązki świerkowe. Jeśli natomiast posiadamy lawendę, która zimować będzie w doniczkach na balkonie, warto do większego niż doniczka pojemnika włożyć kawałek styropianu lub kory na spód i po bokach oraz otulić ją tym samym materiałem.
PRAKTYCZNY KAPTUR OCHRONNY
Agrowłóknina biała KAPTUR 50g /m2 służy do zimowego osłaniania roślin zimujących w gruncie (róże, rododendrony, winorośle, wrzośce, magnolie itd.). Nie wolno okrywać roślin zimozielonych czarną folią.
Zimą nasada pędów lawendy ogrodowej powinna zostać okryta warstwą o grubości 5 cm. Materiałem do okrycia może być kora. Najważniejsze jest, by tak potraktować młode, jeszcze niedoświadczone rośliny. W sytuacji, kiedy trzymamy lawendę w donicach na balkonie, warto ustawić je pod daszkiem, aby nie dostał się do nich deszcz lub śnieg. Lawenda dobrze znosi suszę, jednak nienawidzi wilgoci.
Lawenda jest bardzo cenną rośliną, która ma wiele zastosowań. Warto mieć ją w swoim ogrodzie, wniesie do niego wiele radości, orzeźwienia i romantyzmu. Świetnie może się sprawdzić, jako dodatek do domowej apteczki.
